English
Cập nhật quan trọng về chế độ kế toán và chính sách thuế mới nhất, có hiệu lực từ đầu năm 2026. Đây là những thay đổi doanh nghiệp cần lưu ý để đảm bảo tuân thủ và tối ưu hiệu quả hoạt động.
1. NHỮNG THAY ĐỔI CHÍNH TRONG CHẾ ĐỘ KẾ TOÁN DOANH NGHIỆP VIỆT NAM – THÔNG TƯ SỐ 99/2025/TT-BTC
Thông tư 99/2025/TT-BTC của Bộ Tài chính, ban hành ngày 27/10/2025, sẽ chính thức có hiệu lực từ 01/01/2026, với nhiều điểm mới quan trọng về chế độ Kế toán Doanh nghiệp, thay thế Thông tư 200/2014/TT-BTC và một số thông tư trước đó. Thông tư 99 áp dụng cho năm tài chính bắt đầu từ hoặc sau ngày 01/01/2026. Sau đây là tóm tắt ngắn gọn về những thay đổi chính được Thông tư 99 đưa ra.
Phạm vi và quy định chung
- Thông tư 99 áp dụng cho tất cả các doanh nghiệp thuộc mọi lĩnh vực, mọi thành phần kinh tế.
- Nhấn mạnh yêu cầu quản trị nội bộ và kiểm soát nội bộ nhằm đảm bảo tuân thủ luật pháp và chế độ kế toán.
Chứng từ và sổ sách kế toán
- Doanh nghiệp có thể tự thiết kế mẫu chứng từ và mẫu sổ kế toán với điều kiện phải tuân thủ Luật Kế toán và doanh nghiệp phải ban hành Quy chế hạch toán kế toán về các nội dung sửa đổi, bổ sung để làm cơ sở thực hiện.
Hệ thống tài khoản – Các thay đổi chính
- Một số tài khoản bị loại bỏ (ví dụ: TK161, TK441, TK611, TK631).
- Các tài khoản mới được bổ sung (ví dụ: TK215 – Tài sản sinh học, TK332 – Phải trả cổ tức, lợi nhuận, TK82112 – Chi phí thuế TNDN bổ sung theo quy định về thuế tối thiểu toàn cầu).
- Một số tài khoản được đổi tên (ví dụ: TK112 đổi từ “Tiền gửi ngân hàng” thành “Tiền gửi không kỳ hạn”).
- Doanh nghiệp có thể sửa đổi, bổ sung về tên, số hiệu, kết cấu và nội dung phản ánh của các tài khoản kế toán cho phù hợp với đặc điểm hoạt động sản xuất, kinh doanh và yêu cầu quản lý của đơn vị. Khi đó, doanh nghiệp phải ban hành Quy chế hạch toán kế toán về các nội dung sửa đổi, bổ sung để làm cơ sở thực hiện.
Báo cáo tài chính – Lập và trình bày
- “Bảng cân đối kế toán” được đổi tên thành “Báo cáo tình hình tài chính”.
- Yêu cầu áp dụng các mẫu quy định; Doanh nghiệp có thể bổ sung thêm chỉ tiêu và thuyết minh về các nội dung sửa đổi, đồng thời phải đảm bảo tuân thủ Luật kế toán và phải ban hành Quy chế hạch toán kế toán.
- Làm rõ tiêu chí phân loại tài sản và nợ phải trả ngắn hạn, với các yêu cầu thuyết minh thông tin bổ sung.
2. NGHỊ ĐỊNH 320 HƯỚNG DẪN LUẬT THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP
Ngày 15/12/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định 320/2025/NĐ-CP (“Nghị định 320”) quy định chi tiết một số điều của Luật thuế Thu Nhập Doanh Nghiệp (“TNDN”) số 67/2025/QH15. Dưới đây là tổng hợp một số nội dung liên quan đến chi phí được trừ và chi phí không được trừ cập nhật đáng chú ý của Nghị định 320.
Chi phí được trừ
- Điều chỉnh mức thanh toán không dùng tiền mặt: Áp dụng cho giao dịch từ 5 triệu đồng trở lên.
- Nâng mức chi đóng góp tham gia bảo hiểm hưu trí bổ sung hoặc quỹ có tính chất an sinh xã hội, mua bảo hiểm hưu trí tự nguyện, bảo hiểm nhân thọ cho người lao động lên 5 triệu đồng/người/năm.
- Bổ sung một số khoản chi được trừ, bao gồm:
-
- Tài trợ văn hóa, địa phương khó khăn, nghiên cứu khoa học, công nghệ, chuyển đổi số;
- Chi phí cho lao động nước ngoài làm việc theo vận bản điều chuyển hoặc di chuyển trong nội bộ Tập đoàn, công ty mẹ với công ty ở Việt Nam;
- Thuế GTGT đầu ra của hàng biếu/tặng/tài trợ, thuế GTGT đầu vào chưa được khấu trừ hết nhưng không thuộc trường hợp hoàn thuế.
Chi phí không được trừ
- Bổ sung quy định về các khoản chi phí không được trừ, bao gồm:
- Phần chi phí lãi vay trả cho đối tượng không phải là tổ chức tín dụng vượt mức quy định của Bộ luật Dân sự.
- Khoản chi không đáp ứng điều kiện chi, nội dung chi theo quy định của pháp luật chuyên ngành.
3. TĂNG MỨC GIẢM TRỪ GIA CẢNH CHO THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN ÁP DỤNG TỪ NĂM TÍNH THUẾ 2026
Ngày 17/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 110/2025/UBTVQH15 về điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh của thuế Thu nhập cá nhân. Theo đó:
- Mức giảm trừ đối với người nộp thuế: 15,5 triệu đồng/tháng (tương đương 186 triệu đồng/năm).
- Mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc: 6,2 triệu đồng/tháng/người phụ thuộc.
Nghị quyết 110 có hiệu lực từ ngày 01/01/2026 và áp dụng từ kỳ tính thuế 2026.